Số phận nhà máy tuyển quặng sắt Vũ Quang bỏ hoang hơn 10 năm giờ ra sao?

Sáng 26/2, lãnh đạo UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, đã đồng ý chủ trương ngừng hoạt động dự án đầu tư xây dựng nhà máy tuyển quặng sắt với công suất 500.000 tấn mỗi năm của Công ty TNHH MTV Sắt Vũ Quang tại xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang.

Theo đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan thực hiện đầy đủ hồ sơ, thủ tục các bước tiếp theo đúng quy định; chịu trách nhiệm trước pháp luật, UBND tỉnh và các cơ quan liên quan đối với những nội dung trong việc thực hiện chủ trương nêu trên.

Trước đó, ngày 17/12/2024, Sở KH&ĐT tỉnh Hà Tĩnh có văn bản về việc chủ trương quyết định ngừng hoạt động dự án đối với dự án đầu tư xây dựng nhà máy tuyển quặng sắt công suất 500.000 tấn/năm.

Tỉnh Hà Tĩnh vừa có quyết định ngừng hoạt động dự án nhà máy tuyển quặng sắt Vũ Quang được đầu tư với nguồn vốn gần 160 tỷ đồng.

Tại văn bản đã chỉ ra các tồn tại, vi phạm của nhà đầu tư đã được thống nhất tại biên bản làm việc ngày 14/5/2024.

Theo đó, nhà đầu tư đã không thực hiện theo đúng nội dung tại giấy chứng nhận đầu tư, gồm: Dự án chậm hoàn thành đưa vào sản xuất; dự án chưa hoàn thành toàn bộ các hạng mục theo quy hoạch được UBND tỉnh phê duyệt; chậm tiến độ đầu tư hơn 16 năm, một số hạng mục công trình không phù hợp với vị trí theo quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt; dự án đã không đảm bảo được các nội dung tại giấy chứng nhận đầu tư; dự án đã đi vào sản xuất, hoạt động nhưng đã ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh từ năm 2011…

Cỏ dại mọc um tùm bên trong khuôn viên. Trong ảnh là khu vực hệ thống điện của nhà máy.

Ngoài ra, tại thời điểm kiểm tra (ngày 14/11/2024), công ty chưa khắc phục được các tồn tại, vi phạm đã được xác định, thống nhất tại biên bản làm việc ngày 14/5/2024…; công ty chưa nộp phạt vi phạm hành chính và đã có văn bản số báo cáo không có khả năng nộp phạt số tiền nêu trên vì khó khăn về tài chính.

Cùng với đó, căn cứ dữ liệu tại cơ quan thuế về tình hình kê khai và nộp thuế vào ngân sách Nhà nước, tính đến ngày 31/10/2024, công ty còn nợ gần 9 tỷ đồng, gồm thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, lệ phí môn bài, tiền thuê đất, tiền phạt và các khoản chậm nộp khác…

Phương án xử lý 80 ngàn tấn quặng

Nhà máy tuyển quặng sắt Vũ Quang đóng tại xã Thọ Điền (huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh) được đầu tư xây dựng năm 2008 trên diện tích 192.318m2 với tổng mức đầu tư 158 tỷ đồng và đưa vào hoạt động tháng 5/2009 với mục tiêu đón đầu nguồn nguyên liệu cung cấp cho nhà máy Vạn Lợi tại Vũng Áng.

Theo thiết kế ban đầu, khi hoạt động chính thức, nhà máy này sẽ có công suất 500.000 tấn quặng sắt/năm, đồng thời giải quyết công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động tại địa phương, góp phần thúc đẩy kinh tế, xã hội của huyện Vũ Quang nói riêng và tỉnh Hà Tĩnh nói chung.

Dự án bỏ hoang, thành đống phế thải.

Kỳ vọng là vậy, nhưng từ năm 2010, dự án nhà máy Vạn Lợi bị “chết yểu” vì thiếu vốn, khiến nguyên liệu mà nhà máy sản xuất ra không thể tiêu thụ. Hoạt động cầm chừng đến năm 2012 thì chính thức ngừng hoạt động. Sau hơn 10 năm không hoạt động, nhiều diện tích đất của người dân “nhường” cho dự án cũng bỏ hoang gây lãng phí.

Điều người dân và chính nơi đây đang lo ngại là hơn 80.000 tấn quặng rỉ sét chất đống như núi, nằm yên trong khu vực dự án kể từ khi nhà máy ngừng hoạt động. Trong khi chờ phương án để xử lý thì người dân nơi đây đang sống khổ vì nguồn nước sinh hoạt đã bị ô nhiễm nghiêm trọng, đặc biệt khoảng 4 năm trở lại đây.

Nhà máy giống như bị lãng quên suốt nhiều năm qua.

Nhiều hộ dân sống cạnh dự án mong muốn sau khi nhà máy ngừng hoạt động, ngành chức năng cần có biện pháp tháo dỡ, di dời và vận chuyển khối lượng quặng còn lại đi nơi khác.

Trước đó, UBND huyện Vũ Quang cũng từng có đề xuất UBND tỉnh cần có hướng xử lý sớm đối với dự án cũng như khối tài sản này để tránh thất thoát và bảo vệ môi trường.